NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
مُسَدَّدٌ
وَأَبُو
كَامِلٍ قَالَ
حَدَّثَنَا
أَبُو
عَوَانَةَ
عَنْ فِرَاسٍ
عَنْ أَبِي
صَالِحٍ
ذَكْوَانَ
عَنْ زَاذَانَ
قَالَ
أَتَيْتُ
ابْنَ عُمَرَ
وَقَدْ
أَعْتَقَ
مَمْلُوكًا
لَهُ فَأَخَذَ
مِنْ
الْأَرْضِ
عُودًا أَوْ
شَيْئًا فَقَالَ
مَا لِي فِيهِ
مِنْ
الْأَجْرِ
مَا يَسْوَى
هَذَا
سَمِعْتُ
رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
يَقُولُ مَنْ
لَطَمَ
مَمْلُوكَهُ
أَوْ
ضَرَبَهُ
فَكَفَّارَتُهُ
أَنْ
يُعْتِقَهُ
Zâzân'dan demiştir ki: Ben
(Abdullah) b. Ömer'in yanına varmıştım. Kendisine ait bir köleyi azat etmişti.
Yerden bir çöp -yahutta- bir-şey (buradaki şüphe raviye aittir) alıp:
(Bu azad işinde) benim
için şu (yerden aldığım) şey kadar bile sevap yoktur. (Çünkü ben) Rasûlullah (s.a.v.)'i
(şöyle) buyururken işittim:
Kim köleye bir tokat
atarsa yahut da onu döverse keffâreti onu azat etmesidir.
İzah:
Müslim, eyman
İbn Ömer Hazretleri,
kölesini tokatladığı için bu yaptığına
keffâret olmak üzere onu azat etmişti.Buradaki sözünden maksat da bunu
anlatmaktır. Yani "ben köleyi azad etmekle teberrük suretiyle yapılan köle
azad etme sevabını kazanamam, ben bunu ancak vurduğum tokada keffâret olsun
diye âzâd ettim" demek istemiştir.
Bu hadisler kölelere ve
hizmetçilere iyi muamele edilmesi lazım geldiğine delildir.
Ulema bu kadarcık
dövmekle köleyi âzâd etmenin vâcib değil, mendup olduğunda ittifak etmişlerdir.
Bunun yapılan hatâya keffâret olacağı ümid edilir. Fakat sebepsiz olarak
fazlaca dövüp bir yerini kırmak veya koparmak bir tarafını yakmak gibi ağır
tecziyeler hususunda ihtilâf edilmiştir.
Malikîlerle İmam Leys'e
göre böyle bir köle, sahibine rağmen azad olur. Ve sahibi hükümet tarafından
cezalandırılır. Diğer ulema kölenin azad olunacağına kail olmuşlardır.